Brainstormen

Wat is brainstormen en wat betekent de term 'brainstorm'?

Brainstormen is een creatieve denktechniek voor het bedenken van nieuwe ideeën en oplossen van problemen. Teams gebruiken deze methode voor ideeënvorming om nieuwe manieren van denken te stimuleren en tot gezamenlijke oplossingen te komen. Maar wat is een brainstorm en waar komt dit concept vandaan? Het fenomeen brainstorm dateert uit de 19e eeuw maar werd destijds gebruikt om een geestelijke stoornis of manie te beschrijven. Een eeuw later, eind jaren 1930, gebruikte Alex F. Osborn de term in de reclame- en marketingindustrie. Osborn introduceerde brainstorming als een oplossing voor de problemen waar zijn team tegenaan liep bij het bedenken van nieuwe en interessante ideeën – dezelfde reden waarom bedrijven tegenwoordig brainstormsessies gebruiken. Er is geen universele definitie van brainstormen omdat er veel verschillende benaderingen en technieken worden gebruikt voor brainstorming. Als je een synoniem zoekt voor brainstormen, dan zou dat bijvoorbeeld 'vrij denken' of 'creatieve ideeënvorming' kunnen zijn. Deze handleiding helpt je om het maximale uit elke creatieve sessie te halen. Ben je klaar voor je volgende vrije denkoefening? Gebruik dan Miro's brainstormingtool om ideeën te verzamelen en om te zetten in actie.

Het belangrijkste doel van een brainstormsessie is het bedenken en vastleggen van een groot aantal ideeën, ongeacht hoe 'onwaarschijnlijk' die lijken. Uit deze manier van lateraal denken ontstaan inventieve ideeën, die aanzetten tot creatieve oplossingen. Door iedereen aan te moedigen vrijuit te denken en openlijk ideeën te delen, kunnen teams voortbouwen op elkaars gedachten om de best mogelijke oplossing te bedenken voor een probleem. Brainstormen gebeurt doorgaans in een groep mensen die samenkomen om problemen op een creatieve manier op te lossen en ideeën te bedenken. Maar het is ook nuttig voor individuen die nieuwe oplossingen willen ontdekken voor een probleem. Er zelf voor gaan zitten en oplossingen opschrijven voor potentiële problemen, is een geweldige manier om individueel te brainstormen. Je gedachten richten op een afgebakend probleem stelt je in staat creatieve manieren te bedenken om tot een antwoord te komen. Hoewel brainstormsessies normaliter een vrije manier van denken stimuleren zonder veel regels, leveren gecontroleerde sessies over het algemeen de beste resultaten op. Het stellen van vragen en naspelen van verschillende scenario's tijdens een brainstormsessie is een slimme manier om ongebruikelijke ideeën te ontwikkelen en tot nooit eerder bedachte oplossingen te komen.

Voordelen van brainstromsessies

Waarom is brainstormen zo'n populaire aanpak voor het oplossen van problemen en ontwikkelen van ideeën? Hieronder bespreken we een aantal van de vele voordelen.

Stimuleert creativiteit

Tijdens brainstormsessies mogen er geen oordelen worden geveld over ideeën. Alle betrokkenen moeten zich vrij en zelfverzekerd voelen om hun mening te geven. Er zullen goede en slechte ideeën zijn, maar dat is feitelijk onbelangrijk zolang het uiteindelijke idee maar een oplossing biedt voor het probleem. De combinatie van een dergelijke omgeving waarin vrijuit kan worden gedacht met een aantal essentiële regels voor brainstormsessies, stimuleert creativiteit op het werk.

Bevordert samenwerking en teambuilding

Brainstormen is niet alleen goed voor het oplossen van problemen. Het geeft medewerkers en teamleden ook inzicht in hoe de mensen om hen heen denken. Het helpt het team elkaars sterke en de zwakke punten te leren kennen, en helpt bij het creëren van een meer inclusieve en betrokken werkomgeving.

Genereert innovatieve, vooruitstrevende ideeën

Brainstormen is de perfecte mix van vrij denken, een creatieve omgeving en de juiste regels. Door te werken met een gedefinieerd probleem of vragen te stellen zoals "Wat doen we in situatie X?", wordt iedereen in de ruimte gedwongen om met ideeën en oplossingen te komen. Geen twee mensen denken hetzelfde. Door de goede elementen van de verschillende antwoorden met elkaar te combineren, ontstaan holistische en vooruitstrevende oplossingen.

Zorgt voor verschillende perspectieven

Een van de grote voordelen van brainstormsessies is dat alle deelnemers aan de sessie worden aangemoedigd om vrijuit ideeën te delen. Dit type omgeving geeft mensen die normaliter niet hun mening zouden geven over een probleem, de moed om dit toch te doen. Het verzamelen van verschillende perspectieven kan leiden tot een oplossing waar nog nooit iemand aan had gedacht.

Zorgt snel voor een groot aantal ideeën

Het mooie van brainstormen is dat teams hierdoor worden aangemoedigd om in relatief weinig tijd veel ideeën te bedenken. Er worden tal van ideeën geopperd en elke gedachtegang wordt vastgelegd. Verschillende perspectieven resulteren in verschillende antwoorden, en door snel achter elkaar een aantal goede antwoorden te doorlopen kan binnen korte tijd de perfecte oplossing worden gevonden.

Verschillende brainstormtechnieken

Er zijn tal van creatieve brainstormtechnieken die je kunt gebruiken. Hieronder gaan we in op de meest populaire.

Omgekeerd brainstormen

Bij een typische brainstormsessie wordt de groep gevraagd om oplossingen te bedenken voor een probleem. Dit betekent dat ze nadenken over het resultaat – het uiteindelijke doel – en niet over de kern van het probleem: het uitgangspunt. Omgekeerd brainstormen is simpelweg het tegenovergestelde: teams wordt gevraagd om na te denken over het probleem in plaats van de oplossing. Deze vorm van brainstormen vindt plaats voor de start van een belangrijk project en helpt teams te anticiperen op mogelijke obstakels die ze kunnen tegenkomen. Om deze manier van denken in een kader te plaatsen kan het team een template voor omgekeerd brainstormen gebruiken als startpunt.

Brainstormen met willekeurige woorden

Een van de hoofddoelen van een brainstormsessie is het bedenken van nieuwe ideeën. En een van de beste manieren om dit te doen is door de eerste woorden te zeggen die in je opkomen als je denkt aan een bepaald onderwerp. Dat is precies wat je bij brainstormen met willekeurige woorden doet. Er wordt een probleem voorgelegd aan het team en zij moeten de eerste woorden roepen die in hen opkomen, ongeacht welke woorden dat zijn. Deze woorden worden vervolgens opgeschreven en later op interessante manieren gecombineerd om te kijken of ze tot een bruikbare oplossing leiden. Deze manier van brainstormen is extreem snel en over het algemeen erg efficiënt voor het oplossen van een gedefinieerd probleem. De template voor brainstormen met willekeurige woorden helpt je op de goede weg.

De vijf waaroms

Net als bij omgekeerd brainstormen wordt bij de methode van de vijf waaroms gekeken naar de onderliggende oorzaken van een probleem om te voorkomen dat hetzelfde probleem zich opnieuw voordoet. Bij deze methode wordt geprobeerd het probleem te verhelpen voordat dit opnieuw kan optreden door steeds de vraag "Waarom?" te stellen, totdat deze niet meer kan worden beantwoord. Wanneer je dit punt hebt bereikt, ben je aangekomen bij de onderliggende oorzaak van het probleem.

SCAMPER-methode

Bob Eberle, een schrijver van creatieve kinderboeken, heeft de SCAMPER-methode ontwikkeld. Oorspronkelijk was het een spel gericht op het ontwikkelen van de verbeelding van jongeren. De methode is echter populair geworden bij bedrijven als manier om de creativiteit van teamleden te verbeteren en stimuleren bij het omgaan met complexe, gedefinieerde problemen. Met dit model bekijkt je team een probleem door zeven filters: Substitute (vervangen), Combine (combineren), Adapt (aanpassen), Modify (wijzigen), Put to another use (anders gebruiken), Eliminate (elimineren) en Reverse (omkeren).

Snelle ideeënvorming

Brainstormen met snelle ideeënvorming is vrijwel hetzelfde denkmodel als brainstormen met willekeurige woorden. Bij deze methode schrijft iedereen de oplossingen die ze hebben bedacht echter op in plaats van ze te roepen. Dit geeft deelnemers wat meer privacy voor hun directe gedachten – wat mogelijk resulteert in creatievere en vernieuwendere uitkomsten.

Starbursting

Brainstormsessies kunnen variëren afhankelijk van het perspectief van het team en het verwachte resultaat van een sessie. Starbursting is een brainstormmethode die erop is gericht het team vragen te laten stellen in plaats van antwoorden te bedenken.

Een geslaagde brainstormworkshop houden

Ben je klaar voor de kracht van een goed georganiseerde brainstormsessie? Wij geven je een stappenplan voor het organiseren van een geslaagde brainstormworkshop.

1. Wijs een facilitator aan

Een brainstormsessie in een groep heeft grenzen nodig. Je moet iemand kiezen die de sessie faciliteert en richtlijnen aangeeft voor de opdrachten die de groep krijgt. Op deze manier zorg je ervoor dat sessie niet te chaotisch wordt en in de juiste banen wordt geleid. De facilitator moet vragen stellen en de groep van begin tot eind begeleiden.

2. Leg de context vast en zorg dat de groep het probleem begrijpt

Een brainstormsessie kan niet goed worden uitgevoerd zonder context. De groep moet begrijpen waarom ze samenkomen en wat het einddoel is van de sessie. Iedereen moet ook begrijpen wat brainstormen inhoudt en wat ze kunnen verwachten van de brainstormsessie. Voorafgaand aan de sessie moet de te gebruiken brainstormmethode worden bepaald (zie punt 5) en uitgelegd.

3. Definieer een doel

Hoewel brainstormen vaak wordt gezien als een vorm van vrij en creatief denken, kun je het beste proberen binnen bepaalde grenzen te blijven. Het is belangrijk dat je een duidelijk doel definieert en de sessie gebruikt om dit vooraf bepaalde doel te realiseren.

4. Stel een tijdslimiet vast

Vóór de sessie een tijdslimiet bepalen is belangrijk voor het slagen van je brainstormsessie. Je team zal ongetwijfeld talloze ideeën kunnen bedenken, maar er moeten grenzen worden gesteld aan de duur van de sessie. Als je bijvoorbeeld weet dat je een probleem binnen een uur moet oplossen, dan helpt die wetenschap het team om zich te concentreren op de betreffende taak en sneller ideeën te opperen. Bovendien zorgt het ervoor dat iedereen over hetzelfde probleem blijft nadenken.

5. Kies een brainstormtechniek

De brainstormtechniek moet worden gekozen voordat de sessie begint. De beste manier om dit te doen is door te kijken naar het probleem dat moet worden opgelost. Als je op zoek bent naar een manier om problemen in de toekomst te voorkomen, probeer dan de 'Vijf waaroms'-methode. Wil je nieuwe marketingideeën ontwikkelen of conflicten op het werk op een creatieve manier oplossen? Probeer dan de brainstormmethode met snelle ideeënvorming.

6. Stel de basisregels vast

Zoals eerder al is aangegeven, zijn de beste en meest productieve brainstormsessies sessies waarbij vrijuit denken en creativiteit mogelijk zijn, maar wel binnen vooraf vastgestelde grenzen. Basisregels voor brainstormen zijn essentieel voor het slagen van de sessie. Basisregels zorgen ervoor dat iedereen gefocust blijft op het onderwerp en dat deelnemers niet afdwalen.

7. Leg alle ideeën vast

Het doel van een brainstormsessie is het bedenken van zoveel mogelijk ideeën, ongeacht of een afzonderlijk idee leidt tot een succesvolle oplossing. Dit betekent dat je de juiste tools moet gebruiken om de voorgestelde ideeën vast te leggen. Miro heeft een breed scala aan tools voor het vastleggen van ideeën, inclusief een gebruiksvriendelijk visueel platform voor brainstormsessies op afstand en digitale sticky notes.

8. Bespreek en stem over ideeën

Nadat alle ideeën zijn vastgelegd, is het tijd om ze te bespreken. Het team moet op een productieve manier een creatief idee kiezen dat past bij het probleem, of ze kunnen proberen een aantal ideeën te combineren om zo tot een holistische oplossing te komen. Om als groep beslissingen te nemen en tot overeenstemming te komen, kunnen teams dot-voting gebruiken. Deze techniek maakt de prioriteiten van de groep duidelijk en helpt de groep om een consensus te bereiken over de weg die moet worden ingeslagen.

9. Zet ideeën om in actie

Wanneer het uiteindelijke idee is gekozen, moet er een actieplan worden opgesteld en een deadline worden bepaald voor de realisatie van het idee. Je kunt je ideeën omzetten in gedetailleerde, overzichtelijke stappen met de template voor actieplannen. Dit bevordert de samenwerking tussen teamleden en zorgt ervoor dat er niets over het hoofd wordt gezien.

Tips voor je brainstormactiviteiten

Hoewel alle brainstormsessies verschillend zijn, willen we graag een aantal best practices met je delen om alles uit jouw brainstormsessies te halen.

Noteer alle ideeën

Voor een succesvolle en productieve brainstormsessie is het belangrijk dat elk voorgestelde idee wordt vastgelegd, of het nu een goed of een slecht idee is. Sommige ideeën kunnen in eerste instantie onzinnig lijken, maar kunnen naarmate de sessie vordert van onschatbare waarde blijken te zijn. Leg alles vast en bepaal aan het einde welke ideeën het beste aansluiten bij het probleem.

Zorg ervoor dat de ideeën van alle deelnemers worden gehoord

Wanneer de brainstormsessie in een groep plaatsvindt, dan moet iedereen zich vrij en zelfverzekerd voelen om ideeën voor te stellen. De beste manier om te verzekeren dat de omgeving dit gevoel ondersteunt, is de sessie te laten aanvoelen als een gesprek en niet als een presentatie. Creëer een veilige en open omgeving waarin iedereen gelijke kansen heeft om hun mening en ideeën te uiten.

Leg de nadruk op kwantiteit

"Focus op kwaliteit, niet kwantiteit" is een veelgehoorde kreet, maar bij brainstormen is het juist omgekeerd. Tijdens een brainstormsessie is het de bedoeling zoveel mogelijk ideeën op het board te krijgen, zelfs wanneer dit slechts losse woorden zijn. Al deze ideeën kunnen worden gebruikt om aan het einde van de sessie tot een holistische oplossing te komen. Elke suggestie kan van onschatbare waarde zijn als je een gecombineerd idee uitwerkt.

Gooi alles door elkaar

Brainstormen moet een leuk en creatief proces zijn. Basisregels zijn belangrijk, maar wees niet te streng. Als je team wekelijkse brainstormsessies houdt, probeer dan steeds nieuwe brainstormtechnieken en activiteiten. Zo blijven je teamleden scherp en kijken ze enthousiast uit naar de volgende bijeenkomst. Daarnaast stimuleert het 'out of the box' denken, wat essentieel is voor het slagen van een brainstormsessie.

Voorkom kritiek

We zeggen het maar nog eens: er bestaan geen slechte ideeën in een brainstormsessie. Dit is een houding die alle teamleden moeten aannemen wanneer ze deelnemen aan een sessie. Niemand mag worden bekritiseerd voor de ideeën die ze voorstellen. De beste manier voor het creëren van een kritiekloze omgeving waarin creativiteit wordt aangemoedigd, is een ongedwongen aanpak. In een dergelijke omgeving voelt iedereen zich op zijn gemak en durft iedereen ideeën te delen.